Theo chân những người trồng thảo quả tại thôn Chiến Thắng xã Hồ Thầu huyện Hoàng Su Phì đến những khu rừng bạt ngàn thảo quả, nếu như vào thời điểm này năm trước người dân đã thu hoạch xong, thì năm nay do giá thảo quả xuống quá thấp chỉ khoảng 30 nghìn đồng một kg, nhiều người chờ giá lên mới thu hoạch. Chị Lý Mùi Cói – Thôn Chiến Thắng xã Hồ Thầu cho biết: Do giá thảo quả quá thấp so với năm 2018, nên mặc dù vườn thảo quả của gia đình đã rất già, nhiều quả đã chuyển màu, nhưng gia đình vẫn chưa hái.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện quả thảo quả đã rất già, chỉ cần trạm nhẹ là quả đã dụng, nhưng do tất cả những người trồng thảo quả ở thôn Chiến Thắng đã tham gia và hoạt động theo nhóm sở thích trồng thảo quả theo chương trình CPRP, nên mọi người đang đợi đến cuộc họp thôn để bàn cách giải quyết. Anh Bàn Tà Chiều – Trưởng thôn Chiến Thắng xã Hồ Thầu chỉ cho chúng tôi những quả thảo quả đã dụng xuống đất, anh nói: Mặc dù giá thảo quả thấp so với năm trước, nhưng đợi giá lên thì không biết đến bao giờ, năm này thảo quả được mùa, nếu như bán được với giá năm trước thì có hộ trong thôn phải thu được 5-6 trăm triệu, nhưng nay giá thảo quả thấp nên nhiều người bị hụt hẫng, không muốn thu hoạch thảo quả. Tại cuộc họp thôn sắp tới, thôn sẽ yêu cầu tất cả các hộ dân trồng thảo quả phải tiến hành thu hoạch để bán, không để chờ giá nữa.

Dẫn chúng tôi đến cơ sở sơ chế thảo quả Tự Thành, nằm ở trung tâm xã Hồ Thầu, đây là cơ sở mà xã hợp đồng để thu mua thảo quả cho người dân, quan sát trong kho của cơ sở vẫn còn tôn trên 10 tấn thảo quả khô chưa bán được, do đối tác bên phía tỉnh Lào Cai trả giá thấp. Bà Nguyễn Thị Thanh – Chủ cơ sở thu mua thảo quả Tự Thành xã Hồ Thầu cho biết, do bên Lào Cai thảo quả khô chỉ có giá từ 120-136 nghìn đồng/kg, nên mặc cơ sở chỉ có thể thu mua của bà con với giá khoảng 30 nghìn đồng/kg quả tươi, tính ra trừ hết mọi chi phí cơ sở chỉ lãi được từ 5 đến 10 nghìn đồng một cân khô.

Xã Hồ Thầu có trên 300 ha thảo quả đang cho thu hoạch, bên cạnh cây chè, cây thảo quả là cây trồng mạng lại thu nhập lớn nhất cho người dân. Trong những ngày này, lãnh đạo xã cũng đang mất ăn, mất ngủ với mùa thảo quả của nhân dân, xã đã cử người liên hệ với nhiều cơ sở thu mùa thảo quả ở khắp huyện Hoàng Su Phì nhưng xem ra, không nơi nào thu mua cao hơn. Lại một lần nữa, người nông dân một nắng hai sương được hát “điệp khúc được mùa, mất giá”./.