Đồn Pố Lũng (theo tiếng Nùng: Pố Lũng nghĩa là núi lớn), Ngoài tên gọi trên nhân dân địa phương còn gọi là Bốt Pháp. Bốt Pháp là theo cách gọi của người dân địa phương khi người Pháp xây dựng Đồn từ những năm cuối thế kỷ XIX trên một ngọn đồi phía đông, thuộc thôn Pố Lũng thị trấn Vinh Quang của huyện Hoàng Su Phì trên mặt bằng diện tích 6 ha thuộc điểm tọa độ vĩ độ 22° 45' 07" kinh độ 104° 40' 23". Núi Pố Lũng có diện tích 38 ha, gần như toàn bộ diện tích được phủ xanh bằng cây lâu năm như cây thông, một phần là các loại cây lương thực ngắn ngày như ngô, sắn.
Đây là quần thể kiến trúc quân sự liên hoàn. Án ngữ phía tây là lô cốt xây bằng đá hình tháp trụ phía tây nửa nổi nửa chìm, có độ cao 5,5m, đường kính 3,3m, bên trong chia thành 3 tầng bằng xà gỗ, phía dưới được nối với hệ thống giao thông hào, ụ gác và một đoạn hầm ngầm lên khu vực lô cốt phía trên đỉnh đồi, khu vực này bao gồm phòng họp dã chiến, phòng hậu phẫu quân y. Tiếp theo là hệ thống giao thông hào được nối dài sang lô cốt kiên cố xây bằng đá phía đông với đầy đủ giá súng, lỗ châu mai có thể bao quát cả 3 hướng và bảo vệ toàn bộ sườn núi phía nam khu vực lô cốt. Ngoài ra tại khu vực này còn có bãi đáp trực thăng, nhà chỉ huy, chuồng ngựa, bể dự trữ nước... tạo thành khu vực quân sự liên hoàn. Cùng với lô cốt min (Lô cốt 1000) nằm án ngữ phía trên tuyến đường từ huyện lỵ đi Xín Mần - Bắc Hà và lô cốt Cán Chỉ Dền xã Tụ Nhân, đồn Pố Lũng tạo thành thế chân vạc bảo vệ lòng chảo thung lũng huyện lỵ Hoàng Su Phì (tức thị trấn Vinh Quang ngày nay), đồng thời kiểm soát toàn bộ tuyến đường huyết mạch từ Hà Giang đi Bắc Hà - Lào Cai.
Để xây dựng quần thể kiến trúc quân sự này, thực dân Pháp đã bắt hàng ngàn người dân địa phương dùng sức người vận chuyển đá, cát sỏi, nước từ Sông Chảy ngược đoạn đường đèo dốc hơn 3km lên đỉnh núi làm vật liệu xây dựng và đào hàng chục km giao thông hào, địa đạo, san lấp mặt bằng, làm nhà cửa. Trong quá trình xây dựng hàng trăm người đã bỏ mạng tại nơi này. Sau khi huyện Hoàng Su Phì được giải phóng, nhất là trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới hệ thống hầm hào lô cốt đã được bộ đội địa phương tiếp quản sử dụng.
Hiện nay, hệ thống lô cốt, hầm hào vẫn được nhân dân thôn Pố Lũng giữ gìn gần như nguyên vẹn, như một chứng tích chiến tranh và tội ác của thực dân Pháp, song do thời gian mưa nắng nên công trình nhà chỉ huy đã bị đổ sập hư hỏng, xung quanh khu vực đồn Pố Lũng đã được tán rừng thông phủ kín, tạo cảnh quan thiên nhiên rất hấp dẫn du khách khi đến tham quan.
Năm 2011, đồn Pố Lũng đã được tỉnh Hà Giang công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh theo quyết định số 2643/QĐ - UBND ngày 30/11/2011 của UBND tỉnh Hà Giang.
